Kościół par. p.w. Wniebowzięcia NMP

Zabytek wpisany jest do rejestru zabytków
Informacje ogólne


Lokalizacja
Łódź, powiat Łódź, gmina Łódź
ul. Kościelna 8/10

Data powstania

Numer w rejestrze

Kategorie
- użyteczności publicznej
- sakralny

Tagi
- kościół katolicki
- kościół rzymskokatolicki
- łódzkie getto
- łódzcy fabrykanci
- styl neogotycki
- Stare Miasto w Łodzi
Ważne daty
-
1430 r. — Data erygowania przez ks. abp gnieźnieńskiego Jarosława Bogoria Skotnickiego
-
05.06.1897 r. — Data konsekracji przez ks. bp warszawskiego Kazimierza Ruszkiewicza
Opis
Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny usytuowany jest w miejscu pierwszej świątyni katolickiej w Łodzi. W 1887 r. została podjęta decyzja o budowie tego kościoła, a główne prace budowlane rozpoczęto rok później. Przed rozpoczęciem prac budowlanych poprzedni stojący w tym miejscu kościół przeniesiono na ul. Ogrodową, gdzie stoi do dnia dzisiejszego i pełni rolę parafii pw. Św. Józefa. Projektantem kościoła został Konstanty Wojciechowski, który był ekspertem od budowli sakralnych. Powstały kościół charakteryzuje się trójwymiarowymi kształtami. Posiada dwie wieże w fasadzie. Do budowy użyto czerwonej, nieotynkowanej cegły, która w tamtych czasach była często stosowana do budowli tego typu.
Świątynia p.w. WNMP została wybudowana w stylu neogotyckim. Do dziś góruje ona nad Starym Miastem, które w ówczesnych czasach zamieszkiwała ludność żydowska. Cały projekt wspierali łódzcy fabrykanci, mimo że większość z nich nie była katolicka.
W budowaniu kościoła swój udział mieli:
· Żydowski fabrykant Izrael Poznański – sfinansowanie ułożenia posadzki,
· Protestancka rodzina Schaiblerów – ofiara pieniężna na kościół w wysokości 15 tys. rubli,
· Protestant Juliusz Kutnizer - ofiara pieniężna na kościół w wysokości 2 tys. rubli.
W okresie II wojny światowej świątynia znajdowała się na terenie łódzkiego getta. Wówczas przez rok kościół był zamknięty. W późniejszym czasie niemieccy okupanci zorganizowali w tym miejscu magazyn rzeczy zrabowanych ludności żydowskiej. Po 1942 r. miejsce to zostało przekształcone w sortownie pierza i puchu, które przez żydów zostało nazwane „białą fabryką”.
W czasie wojny świątynia została obrabowana przez grupy robotników niemieckich. Zabrano figurę Maryi Panny oraz 4 wysokie, drewniane krzyże. Równocześnie rozebrano figurę znajdującą się przy ul. Zgierskiej.
Po II wojnie światowej Plac Kościelny wraz z świątynią p.w. WNMP ponownie stał się własnością łódzkich mieszkańców. Do dnia dzisiejszego pełni swoją pierwotną funkcję.
Źródło: Litzmannstadt Getto, Kościół Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny pl. Kościelny 1, http://www.lodzgetto.pl/kosciol_wniebowziecia_najswietszej_marii_panny.html,7 , dostęp z dnia 23.05.2018 r.Ciekawostki, legendy, anegdoty
Zbieżność wydarzeń
Uroczystość poświęcenia kamienia węgielnego pod kościół p.w. WNMP., w dniu 21 maja
1888 r. zbiegła się z momentem konsekracji pierwszego murowanego katolickiego kościoła pw. Podwyższenia Św. Krzyża przy ul. Dzikiej (obecnie ul. H. Sienkiewicza), która odbyła się 19 maja 1888 r.
Źródło: M. Z. Wojalski, Kieszonkowa kronika dziejów Łodzi, Widzewska Oficyna Wydawnicza ZORA, Łódź 2003, s.35-36.
Pozostałości po Łódzkim Gettcie
W czasie II wojny światowej kościół p.w. WNMP znajdował się na terenie Łódzkiego Getta. Pozostałościami po tym okresie są włazy do studzienek z zaznaczoną gwiazdą Dawida na środku.
Źródło: D. Dębicka, Ślady osadnictwa w średniowieczu na terenie współczesnej Łodzi oraz uwarunkowania, historia, konsekwencje nadania Łodzi praw miejskich, Łódź 2015, s. 11, ćwiczenia terenowe na kierunku Gospodarka Przestrzenna na Wydziale Ekonomiczno-Socjologicznym UŁ.